Covid-19: achtergrondinformatie en tips
Het Corona-virus genaamd Covid-19 houdt op dit moment de hele wereld in zijn greep.
Virussen zijn ouder dan de mensheid. Alles op de wereld is geïnfecteerd met virussen: planten, mensen, schimmels, dieren, bacteriën. Meer dan 27.000 virussen hebben zich in ons dna gesetteld in de afgelopen 10 miljoen jaar, bijna 10% van ons dna is van virussen. Grote pandemieën in het verleden zijn essentieel geweest voor onze evolutie. De meeste virussen zijn dus helemaal niet schadelijk voor de mens en zelfs nuttig en noodzakelijk.
Maar wat is een virus eigenlijk?
Een virus is een simpel eiwitpakketje met daarin wat genetisch materiaal. Ze bewegen niet, eten niet en ze kunnen zich niet zelfstandig voortplanten. Doordat ze al deze eigenschappen missen, worden virussen door veel wetenschappers niet als levend organisme gezien. Virussen zijn vele malen kleiner dan andere micro-organismen. Ze passen vaak tientallen tot honderden keren in de gemiddelde bacterie. Virussen zijn ook de meest voorkomende biologische entiteiten op aarde. In een druppel zeewater zitten er bijvoorbeeld al meer dan 10 miljoen. Ook op en in ons lichaam krioelt het van de virussen. Samen met bacteriën, schimmels, wormen en andere micro- organismen bevolken ze ons lichaam. We noemen dit het microbioom. Ons microbioom bestaat uit wel 100 triljoen microben in vergelijking met 10 triljoen menselijke cellen. Dit betekent dat 90% van ons lichaam uit niet menselijke cellen bestaat. Zeker 90% daarvan leeft in harmonie met ons samen, sterker nog, ze vormen met onze eigen cellen een ecologisch systeem en zijn noodzakelijk voor het leven.
Het Covid-19 virus is een coronavirus.
Coronavirussen zijn, naast de rhinovirussen, de veroorzaker van een groot percentage van gevallen van gewone verkoudheid en relatief milde infecties aan de longen en luchtwegen in de winter en vroege lente. Griep wordt veroorzaakt door influenza virussen. Wereldwijd wordt jaarlijks 5 tot 10 procent van de populatie geïnfecteerd met influenza. Bij kinderen is dat percentage nog hoger, namelijk 20 tot 30%. Hiervan vertoont de meerderheid geen ernstig ziektebeeld of verloopt de ziekte zelfs asymptomatisch. Toch veroorzaakt de griep jaarlijks 3 tot 5 miljoen ernstige zieken en 250.000 tot 500.000 doden.
Elk jaar krijgen ongeveer 820.000 Nederlanders griep. Tijdens een gemiddelde griepepidemie in de winter gaan er in Nederland gemiddeld 2.000 personen direct aan de griep of aan de gevolgen ervan dood. Slachtoffers vallen vooral in de risicogroepen zoals ouderen (circa 90% van de sterfgevallen is 65 jaar of ouder) of personen met een chronische aandoening. In de periode van 2008 tot en met 2018 is er een geleidelijke toename zichtbaar in het jaarlijkse aantal doden tijdens de griepperiode. In het eerste kwartaal van 2018 was de griepsterfte in Nederland uitzonderlijk hoog. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu schatte het
aantal extra sterfgevallen op 9444, het hoogste aantal ooit. Toch is nu bijna de hele wereld in lockdown vanwege een coronavirus. Dit is nog nooit voorgekomen.
Is het nieuwe coronavirus dan zoveel ernstiger dan een gebruikelijke griep?
Dat weten we nog niet goed. COVID-19 wordt veroorzaakt door een nieuw virus, waar mensen nog geen immuniteit voor hebben. Dat betekent dat iedereen hetmvirus kan krijgen. Dat betekent dat heel veel mensen het tegelijk kunnen krijgen. Net als bij de griep kan het Corona virus voor risicogroepen gevaarlijk zijn. Als dan heel veel mensen in risicogroepen het ook tegelijk krijgen en er zo ernstig ziek van worden dat ze in het ziekenhuis of zelfs de intensive care moeten worden opgenomen, dan kan het zorgsysteem overbelast raken. Het Nederlandse beleid met betrekking tot COVID-19 is gericht op het in stand houden van het Nederlandse zorgsysteem en de bescherming van kwetsbare groepen. De Nederlandse overheid heeft verregaande maatregelen genomen om verdere verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Geen enkele maatregel kan er op dit moment voor zorgen dat het virus op korte termijn verdwijnt. De meeste mensen die het coronavirus hebben gekregen, herstellen daarvan. De WHO laat weten dat in ieder geval een maand na herstel nog antistoffen in het bloed terug te vinden zijn. Dat betekent dat er in Nederland immuniteit tegen de ziekte wordt opgebouwd. Het effect hiervan is dat gaandeweg steeds meer mensen immuun worden tegen het coronavirus en dat in Nederland groepsimmuniteit ontstaat, zoals dat ook voor andere virussen het geval is. Hierdoor zullen deze mensen dit nieuwe virus niet meer kunnen krijgen, waardoor er genoeg capaciteit in de ziekenhuizen is voor mensen die het wel krijgen en er ernstig ziek door worden.
Als virussen al zo lang in ons midden zijn en er zo verschrikkelijk veel van zijn, waarom hebben we dan zo sterk de behoefte (of illusie) om ze te bestrijden?
Hier raken we precies de kern van de reguliere Westerse geneeskunde. Hiervoor moeten we een stukje terug in de geschiedenis. In de 19e eeuw ontstonden er 2 stromingen in de geneeskunde. De ene was gebaseerd op de theorie van de chemicus Louis Pasteur. Zijn stelling was dat micro-organismen de oorzaak zijn van infectieziekten (C’est le microbe.) Dit noemen we de cellulaire pathologie. Tegelijkertijd zei arts en bioloog Antoine Béchamp dat de toestand van het interne milieu bepalend is voor de uitbraak van een ziekte (C’est le terrain.) De medische wereld koos voor de theorie van Pasteur en dat is tot de dag van vandaag zo. We moeten de microbe bestrijden om de ziekte te overwinnen. Dit leidt tot reactieve geneeskunde, er wordt pas behandeld als zich een probleem voordoet.
In de Mesologie hebben we meer affiniteit met de terreingeneeskunde van Béchamp. Zoals we hierboven hebben gezien krioelt het in ons lijf van de mico-organismen.
Óók micro-organismen die ons ziek kunnen maken. Echter alleen als de natuurlijke weerstand verminderd is door bijvoorbeeld slechte leefstijl, slechte voeding of stress. Als je lichaam een vuilnisbelt is, raakt hij overwoekerd door ratten, kakkerlakken en ander ongedierte. Dan kan je wel een rattenplaag gaan bestrijden, maar zolang je lichaam een vuilnisbelt blijft, is dat erg moeilijk en als het al lukt trek je altijd weer ander ongedierte aan. Als je zorgt dat je lichaam een mooie zonnige bloeiende groene weide is, is het helemaal niet aantrekkelijk voor ongedierte en zal het nooit zo gemakkelijk uit de hand lopen.
Immuunsysteem
Ons immuunsysteem zorgt er in ons lichaam voor dat het zo’n gezonde bloeiende weide kan blijven. Het beschermt het lichaam tegen potentiële ziekteverwekkers. Het immuunsysteem kunnen we onderverdelen in de specifieke afweer en de niet- specifieke afweer. De niet-specifieke afweer is een aangeboren verdedigingssysteem tegen allerlei soorten indringers. Hiertoe behoren de huid en de slijmvliezen, de darmflora, maagzuur, koortsontwikkeling, fagocyterende cellen (cellen die ziekmakende stoffen opruimen) en allerlei stoffen die de specifieke afweer aanzetten. De specifieke afweer is een verworven afweersysteem met een geheugen. De specifieke afweer moet worden geactiveerd door een lichaamsvreemde stof (bacterie, virus, schimmel). Dit noemt men een antigeen. Lymfocyten (witte bloedcellen) maken antistoffen gericht tegen deze antigenen. Lymfocyten bevinden zich in lymfatisch weefsel (milt, lymfeknopen, amandelen, in de darmen). Bij een volgend contact met het antigeen vindt er herkenning plaats en worden er direct antistoffen tegen dit antigeen gemaakt. Het lichaam kan de antigeen dan ook veel sneller opruimen, zodat we er niet een 2e keer ziek van worden.
Dat is wat er nu speelt bij dit nieuwe Corona virus. Omdat niemand eerder met dit virus in aanraking is geweest, heeft niemand er nog antistoffen tegen gevormd en worden we er dus veel makkelijker ziek van. En omdat dit ook voor de behandelende artsen en verplegend personeel geldt, worden zij als ze onder zulke hoge stress staan ook gemakkelijk besmet.
Wat kan je zelf doen?
Er is geen medicijn voor Covid-19, maar dat betekent niet dat we niks kunnen doen. Ter preventie én als je toch ziek wordt. (In het 2e geval moet je natuurlijk wel altijd ook contact opnemen met je huisarts.) Neem je gezondheid serieus! Niet alleen nu, maar altijd. Wacht niet lijdzaam af of het virus je zal treffen of niet, maar neem je gezondheid in eigen hand. Wat kan je doen om je immuunsysteem te versterken en optimaal te maken, zodat dit virus (of de volgende of de volgende) niet zoveel grip op je heeft?
Angst en stress:
Ten eerste: wees niet bang, maar wel verstandig. Angst beneemt je de adem, dat is niet handig bij een virus dat je luchtwegen aanvalt. Angst ondermijnt je immuunsysteem. In stressvolle perioden geeft het lichaam de prioriteit aan de aanmaak van adrenaline. De bloeddruk, de ademhaling en de hartactie stijgen en de spijsvertering en het immuunsysteem komen op een lager pitje te staan. Er is minder aandacht voor rust en herstel. Niet bang zijn betekent niet dat je onverstandig mag zijn. Houd je aan de richtlijnen van het RIVM: houd 1,5 meter afstand tot anderen en blijf thuis bij klachten als neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts.
Eet gezond:
Neem voldoende rust, zorg dat je voldoende slaapt en zorg voor ontspanning. Luister naar muziek waar je vrolijk van wordt, lees een goed boek of ga bijvoorbeeld schilderen of knutselen. Ga aan de gang in je tuin als je die hebt en houd contact met je familie en vrienden via de telefoon, skype, videobellen, email, whatsapp, enzovoort. Je kan mediteren of het leren via een van de meditatieprogramma’s die op internet zijn te vinden. Zorg dat je jezelf voedt en niet alleen maar vult! Een goede kwaliteit van je immuunsysteem is afhankelijk van een goede kwaliteit voedingsstoffen om een immuunsysteem van te bouwen en in stand te houden. Hoe meer ongezonde voeding je eet, hoe meer je je lichaam belast met gifstoffen en hoe moeilijker het voor je lichaam is om gezond te blijven.
- Gebruik een gevarieerde samenstelling van maaltijden en overeet jezelf niet;
- Drink minstens 1 tot 1.5 liter water per dag naast je dagelijkse vochtinname; dit is o.a. belangrijk voor onze darmflora en ons lymfesysteem en dus voor ons immuunsysteem.
- Eet voldoende vezels uit groenten en fruit;
- Eet zo vers mogelijk, geen kant-en-klaar maaltijden;
- Beperk toevoegingen: kleurstoffen, geurstoffen en zoetstoffen zoals aspartaam, smaakversterkers en emulgatoren. Gebruik in plaats daarvan kruiden.
- Eet voldoende en gevarieerde onverzadigde vetten (omega-3, -6, -9);
- Beperk de suikerinname: snoep, gebak, koek, frisdrank, kant-en-klaar voedsel;
- Beperk de inname van koffie, cafeïne vrije koffie, zwarte thee en alcohol;
- Beperk de inname van gefrituurd eten, varkensvlees en bewerkt vlees.
- Kruiden toegevoegd aan de maaltijd of als thee bevatten veel nuttige stoffen om het immuunsysteem te ondersteunen. Denk dan aan looksoorten als knoflook en ui, zoethout, tijm, kamille, paardenbloemblad, salie, ginseng, paddenstoelen als Reishi, Shiitake en Maitake.
Beweging:
Voldoende bewegen is essentieel voor een goede ademhaling, de houding, de stoelgang én ontspanning. Beweeg op een manier die jij prettig vindt en zorg dat het je niet alleen fit houdt, maar ook ontspanning geeft. Nu de sportverenigingen en sportscholen gesloten zijn moeten we het anders aanpakken. Veel sportscholen bieden online sportprogramma’s aan, zoek online een leuke workout of yoga- oefeningen. Ga lekker naar buiten, maar blijf bij anderen vandaan. Zeker nu het lekker weer is en het zonnetje schijnt. Je maakt in de zon vitamine D aan en dat is goed voor je immuunsysteem en je humeur. Hardlopen, wandelen, fietsen, skaten of bootcampen buiten is prima, maar niet in een groep en blijf lekker in je eigen buurtje. Leen het springtouw van je kinderen en ga lekker touwtje springen.
Trampoline:
Misschien heb je wel een trampoline in de tuin. Wist je dat trampoline springen ontzettend goed is voor je gezondheid? Als je trampoline springt train je al je spieren in je lichaam en verbeter je de doorbloeding en zuurstofvoorziening van al je weefsels en cellen. Je traint balans, conditie, kracht, lenigheid en doordat je steeds kleine momenten gewichtsloos bent, werkt het ook heel ontspannend. NASA heeft onderzocht dat trampoline springen 68% efficiënter is dan hardlopen op een loopband. 2 minuten trampoline springen staat gelijk aan 6 minuten hardlopen, 10 minuten zwemmen of 22 minuten wandelen. In slechts 2 minuten trampoline springen wordt je gehele lymfestelsel doorgespoeld en verdrievoudig je bijna het aantal witte bloedcellen. Dit is heel belangrijk, want je witte bloedcellen beschermen je lichaam tegen lichaamsvreemde stoffen, zoals bacteriën, virussen, schimmels, enz. Het lymfestelsel is een van de belangrijkste onderdelen van ons immuunsysteem. Het zorgt ervoor dat bepaalde afweercellen goed kunnen gedijen en overal in het lichaam snel kunnen komen. Daarnaast speelt het een belangrijke rol bij de zuivering van het bloed van allerlei gifstoffen, dode cellen en andere afvalstoffen en ruimt het infecties op. Lymfe stroomt door trampolinespringen wel 15 tot 30 keer beter. De positieve effecten van trampolinespringen treden al op als je heel zachtjes op en neer veert, waarbij je voeten de trampoline niet eens loslaten. Als je geen trampoline in je tuin hebt, zijn er ook kleine mini-trampolines voor thuis.
Sauna:
Dit is nu misschien een beetje lastig, omdat saunacomplexen en sauna’s in sportscholen gesloten zijn, maar mocht je de beschikking hebben over een sauna, maak daar dan nu zeker gebruik van. Een sauna is namelijk erg goed voor je gezondheid. Doordat je gaat zweten voer je veel afvalstoffen af, je ontwikkelt een soort kunstmatige koorts waardoor je immuunsysteem gestimuleerd wordt, het verbetert de longfunctie, verlaagt de bloeddruk én het werkt ontspannend.
Ademhaling:
Er bestaan twee manieren van ademhaling: de borstademhaling (oppervlakkig) en de buikademhaling (diep). Bij fysieke inspanning, stress, spanning en gejaagdheid, wordt de ademhaling automatisch oppervlakkiger. Dit kost meer energie, spieren kunnen verkrampen en er kan duizeligheid, hartkloppingen of een beklemd gevoel op de borst optreden. Bij de buikademhaling trekt het middenrif zich samen waardoor de ademhaling dieper wordt. Deze vorm van ademen vergroot de zuurstofopname en masseert de buikorganen met een positieve werking op de spijsvertering, het ontlastingspatroon en de doorbloeding in het buik- en bekkengebied. Tevens werkt het stressverminderend, rustgevend en ontspannend.
Oefening voor de buikademhaling: ga liggen op je rug, handen op de buik. Bij het inademen naar je handen toe ademen, zodat je handen omhoog komen. Tussen de in- en uitademing even vasthouden en daarna langzaam je buik leeg laten lopen als een ballon. Het is goed deze oefening ’s morgens en ’s avonds in bed een aantal maal te herhalen. Ook op het internet zijn veel ademhalingsoefeningen te vinden. Een gezonde ademhaling helpt de longen gezond te houden.
Functie van koorts
Koorts is een natuurlijk beschermingsmechanisme. Ons lichaam kan binnengedrongen virussen en bacteriën namelijk beter bestrijden bij een hogere lichaamstemperatuur. Hoe hoger de koorts, hoe minder virussen zich kunnen vermenigvuldigen. Bij koorts versnelt ons hartritme en daarmee de bloedsomloop, waardoor de cellen van ons immuunsysteem sneller aangevoerd worden. Als ons metabolisme toeneemt, kan er een vlot herstel optreden van aangetaste cellen of weefsels. Koorts verdwijnt zodra de ziekte is bestreden, bij een temperatuur tot 40 graden kun je daarom het beste gewoon uitzieken. Het gebruik van onder andere paracetamol of andere koortsverlagende medicatie is vaak ten nadele van een goed herstel. Koorts laten dalen als dat niet nodig is, werkt contraproductief, het verlengt de ziekteperiode en laat vaak dezelfde ziekte terugkomen. Let wel altijd goed op eventueel bijkomende alarmsignalen als onder andere stuipen, puntbloedingen op de huid, gillen bij jonge kinderen en orgaanfunctiestoornissen. Zorg dat het lichaam zijn warmte kwijt kan, drink voldoende water om te voorkomen dat je uitdroogt, eten is niet zo belangrijk nu. En gun jezelf de tijd om uit te zieken.
Wat betreft het gebruik van ibuprofen of soortgelijke pijn- en ontstekingsremmers is er veel onduidelijkheid en zijn wetenschappers verdeeld. In ibuprofen zit een stofje ACE2 dat gebruikt wordt om ontstekingen te remmen. ACE2 is een stof die van nature in het lichaam voorkomt (waaronder veel in de longen) en onderdeel is van het zogenaamde RAAS-systeem die belangrijk is voor de bloeddrukregulatie. De ACE 2-receptoren zijn in studies aangewezen als plek waar het SARS-virus mensen binnentreedt. De uitbraak van het coronavirus in 2019-2020 laat een soortgelijk verloop zien via de ACE 2-receptoren. Het blijkt dat het Covid-19 virus bindt aan
ACE2 om de cel in te kunnen. Medicatie die ACE2 verhogen maken het dus voor het virus makkelijker om het lichaam te infecteren. Gebruik dus bij pijn liever paracetamol dan ibuprofen en laat koorts zoveel mogelijk zijn werk doen.
Naast voeding en een gezonde leefstijl die we hierboven hebben besproken, zijn er ook veel kruiden en supplementen die het immuunsysteem kunnen versterken.
Vitamine C:
Vitamine C heeft talrijke functies, waaronder antioxidantwerking en ontgifting, afweer tegen infecties, het bevordert de opname van mineralen (o.a. ijzer), het is betrokken bij de hemoglobinevorming en collageenvorming (het soepel houden van bindweefsel). Er vindt een verhoogd verbruik van vitamine C plaats in het geval van roken, blootstelling aan gifstoffen, de anticonceptiepil, medicatiegebruik, geraffineerde suikers, alcohol, stress, spanningen. In Wuhan, Korea en de Verenigde Staten worden in de ziekenhuizen patiënten behandeld met hele hoge doseringen vitamine C via een infuus. De resultaten zijn hoopgevend. Vitamine C heeft een sterke werking bij longinfecties.
Vitamine C is voor de mens ontzettend belangrijk, omdat wij naast de cavia het enige zoogdier zijn dat niet zelf vitamine C aan kan maken. Alle andere zoogdieren maken in geval van een infectie enorme grote hoeveelheden vitamine C aan. Willen wij een effect van vitamine C hebben, moeten we dan ook vooral niet zuinig zijn. Denk niet in milligrammen, maar in grammen. Voor volwassenen preventief 1 tot 3 gram verdeeld over de dag en in geval van klachten minimaal 5 gram. De beste vorm is de simpelste, namelijk ascorbinezuur in poeder of tablet. Is deze te zuur voor je maag, neem dan natriumascorbaat. Andere vormen zijn onnodig duur en als je hoog wilt doseren, krijg je dan teveel van de toegevoegde- of hulpstoffen binnen. Teveel aan vitamine C plas je gewoon weer uit. Je merkt het vanzelf als je teveel neemt, dan krijg je namelijk diarree. Neem in dat geval wat minder.
Vitamine D:
Vitamine D is een vetachtige stof die wordt opgenomen uit voeding of gemaakt in de huid (uit cholesterol) onder invloed van zonlicht. De belangrijkste bron voor vitamine D is zonlicht. Vitamine D is in ons lichaam aanwezig in een niet-actieve vorm. Na een omzetting in de lever wordt vitamine D actief gemaakt in de nieren (dan spreekt men van D-hormoon of calcitriol). Vitamine D is erg belangrijk voor onze afweer. Zoek dus zoveel mogelijk de zon op. Juist ook zonder zonbescherming, want zonnebrand verhindert de aanmaak van vitamine D. Bouw je blootstelling aan de zon langzaam op en ga er verstandig mee om. Zorg dat je niet zo lang onbeschermd in de zon bent dat je verbrand. Dit is voor ieder huidtype anders. Hoe lichter je huid, hoe sneller je verbrand, maar ook hoe minder blootstelling aan de zon je nodig hebt om voldoende vitamine D aan te maken. Vitamine D3 kan je natuurlijk ook uit een supplement halen.
Neem bij voorkeur in de vorm van oliedruppeltjes of capsules met olie, want vitamine D heeft vet nodig om opgenomen te kunnen worden. Volwassenen met een blanke huid moeten dagelijks in de maanden dat de R in de maand is 25 microgram (of 1000iE) vitamine D3 nemen en bij klachten het dubbele. Volwassenen met een getinte of donkere huid het dubbele.
Vitamine A:
Vitamine A heeft een functie in de afweer, het gezichtsvermogen (vooral in het donker) en het epitheelweefsel, zoals slijmvliezen en huid. Het is erg effectief bij enkelvoudige RNA-virussen zoals het Covid-19 virus. Dosering: 2000iE retinylpalmitaat preventief ongeveer 2x in de week. In geval van klachten dagelijks 4000iE. Wel altijd samen met vitamine D3.
Zink:
Ook zink heeft een belangrijke rol in de afweer, omdat het belangrijk is voor de vorming van afweerstoffen en antilichamen én helpt allerlei belastende stoffen in ons lichaam te binden en af te voeren. Zink heeft met name affiniteit met de keel, neus, sinussen en de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen. Dosering: 15-50 mg per dag.
Probiotica:
Probiotica oftewel goede darmbacteriën (met name lactobacillus en bifidobacteriën) hebben een belangrijke functie in ons immuunsysteem. Het grootste gedeelte van onze weerstand komt uit de darm. Het is daarom belangrijk voor een goed werkend immuunsysteem om een gezonde darmflora te hebben. Voedingsvezels hebben een gunstig effect op de darmflora en met name op de Bifidobacteriën in de dikke darm. Het gebruik van een vezelrijke voeding (met name uit groente en fruit) helpt daarom je darmflora gezond te houden. Gebruik een breedspectrum probiotica met minimaal 4 miljard bacteriën. Je kunt ze het beste innemen op een lege maag voor het slapen gaan.
Kruiden:
Er zijn ook verschillende kruiden of plantenextracten die het immuunsysteem kunnen versterken.
Echinacea purpurea: verhoogt de lichaamsweerstand tegen bacteriële en virale infecties, bevordert de activiteit van de witte bloedlichaampjes, voorkomt dat infecties zich uitbreiden.
Ribes Nigrum: Zwarte Bes, bij voorkeur als gemmo. Heeft een sterke immuunstimulerende werking. Het bestrijdt infecties, met name ook virale infecties. Rosa Canina: Hondsroos, bij voorkeur als gemmo. Dit is één van de voornaamste remedies voor de luchtwegen. Het verhoogt de immuniteit en werkt sterk antiviraal.
Populus Nigra: Zwarte Populier, bij voorkeur als gemmo. Versterkt het immuunsysteem, werkt goed bij hoest en prikkelhoest en heeft sterke anti-virale eigenschappen.
Alnus Glutinosa: Zwarte Els, bij voorkeur als gemmo. Samen met de Populus Nigra één van de sterkste infectiebestrijdende remedies.
Gemmo’s zijn extracten gemaakt van de knoppen van planten. Knoppen bevatten alle informatie van de plant. Takken, bladeren, bloemen en vruchten ontstaan uit een knop. Je kan het zien als embryonaal weefsel of als stamcellen. Door deze knoppen in een mengsel van water, alcohol en glycerine te leggen, geeft de knop al zijn werkzame stoffen af. Ze hebben daarom een bredere en sterkere werking dan gewone plantenextracten. Daarnaast zijn ze heel veilig in gebruik, omdat een knop nooit giftig is. Gemmo’s werken drainerend en ontlasten het lichaam daardoor van afvalstoffen.
Tot slot
Ik wilde een klein stukje schrijven over het Covid-19 virus en wat je zelf kunt doen om gezond te blijven. Het is een beetje langer geworden dan bedoeld, maar doe er je voordeel mee. Heb je vragen over je gezondheid, neem dan gerust contact met me op. Hopelijk kan de praktijk snel weer open, zodat ik jullie snel volledig tot dienst kan zijn. Pas goed op elkaar en bedenk:
Virussen zijn er altijd geweest en zullen er altijd zijn. De enige manier om hier mee om te gaan is ons lichaam en immuunsysteem gezond te houden.
Met gezonde groet,
Elly van Beelen, Mesoloog D.M. EMA Cura, Praktijk voor Mesologie